I. Vài nét về tác giả

Tác giả Anh Thơ tên thật là Vương Kiều Ân, sinh ngày 25/1/1921 tại Ninh Giang, Hải Dương.

Nguyên quán: thị xã Bắc Giang, tỉnh Bắc Giang.

Bút danh: Anh Thơ, Tuyết Anh, Hồng Minh.

Anh Thơ sáng tác từ sớm, năm 17 tuổi với tập Bức tranh quê bà được nhận giải Khuyến thích của Tự Lực Văn Đoàn. Sau đó bà tham gia viết bài cho báo Đông Tây và một vài báo khác.

Anh Thơ tham gia Việt Minh từ năm 1945, từng là Bí thư huyện Hội phụ nữ 4 huyện thời đó: Việt Yên, Lục Ngạn, Bắc Sơn, Hữu Lũng (tỉnh Bắc Giang), ủy viên thường vụ Tỉnh Hội phụ nữ hai tỉnh Bắc Giang và Lạng Sơn.

Bà là một trong những hội viên đầu tiên của Hội Nhà văn Việt Nam (năm 1957), ủy viên Ban chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam (khóa 1 và 2).

Từ năm 1971 đến năm 1975 làm biên tập viên tạp chí Tác phẩm mới. Bà cũng là ủy viên Thường vụ Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật Việt Nam.

Bà mất tại Hà Nội do bệnh ung thư phổi.

Anh Thơ được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học nghệ thuật năm 2007.

Các tác phẩm:

- Bức tranh quê (1941)  

- Xưa (1942)

- Răng đen (1944)

- Kể chuyện Vũ Lăng (1957)

- Theo cánh chim câu (1960)

- Đảo ngọc (1964)

- Hoa dưới trăng (1967)

- Mùa xuân màu xanh (1974)  

- Tiếng chim tu hú (1995)

Giải thưởng văn chương:

- Tự lực văn đoàn (1939)

II. Thi phẩm lục bát

Bên gốc mai vàng

Cự li bẩy bước đi đều

Sương khuya buông thẫm sóng triền miên man

Xa xa trên đỉnh đèo Ngang

Dòng xe sáng rực xuyên ngang mây đèo.

Cự li bây bước đi đều

Súng tê vai lạnh, mưa vèo rừng thưa

Nhớ đêm Hà Nội giao thừa

Hoa đào, hoa cúc, hoa mơ, quát hồng.

Hương dâu thoang hoảng đầu rừng.

Ô! hoa mai nở sống trong đêm tuần.

Gốc mai ai đó dừng chân

Súng nghiêng trong áng hương xuân, đợi chờ!

Chợt bừng pháo sáng lửng lơ

Biển khơi động sống vút bờ núi cao

Rời chân súng chĩa trời sao

Cự li bảy bước đi đều ... tuần tra.

                       (Đèo ngang, xuân 1967)

Đường về quê anh

Qua cầu, em tiến về quê

Một vùng cỏ lác, bốn bề thép gai.

Xe lên, xe xuống dặm dài

Đèo cao, dốc thẳm, suối khơi gập ghềnh.

Nắng chang chang, nắng mông mênh

Không vườn, không bóng một cành cây tươi

Nhà ai, vườn tược của ai

Chỉ đầy sắt thép cháy thui ngút ngàn

Hố bom rồi lại hố bom

Nóng trưa đổ loé mái tôn, dưới cờ.

Trên đường xe lại, xe đưa

Quân về  rầm rập, người thưa bộ hành

Gà non vài chú theo chân

Dân về lác đác, khăn rằn vắt vai.

Quê anh hai bảy năm trời

Biết bao máu lửa cho người bâng khuâng !

                  (Qua giới tuyến ngày 21.2.1973)

Mái tóc mẹ bay

Tặng mẹ bị bom Mỹ sát hại, chỉ còn

một mái tóc trắng bay lên mái nhà

Khói bom tan rạng ánh ngày

Nóc không treo mái tóc bay, mẹ già.

Đất nhào tung cả thịt da

Mẹ ơi cuộc sống đã hòa nước non !

Nhớ sao những buổi chiều sương

Phơ phơ mái tóc trên đường trồng cây

Qua vườn trẻ tiếng hát bay

Mẹ vui tóc sáng giữa bày cháu thơm

Tiễn đàn con tới chiến trường

Đêm đêm tóc mẹ ốm trường, đảm đang.

Nhớ đêm cây lúa thẳng hàng

Ánh trăng nghiêng mái tóc gương giữa đồng.

Mẹ là mẹ cả xóm thôn

Mái dầu càng bạc, yêu thương càng giàu.

Giờ dây nắng chói tàu cau

Tóc vương bay trắng cả bầu không gian.

Lửa thù bốc rực căm hờn

Bay bay tóc mẹ sáng đường quân đi.

              (Gia Lâm, những ngày tháng 12/72)

Ngõ chợ Khâm Thiên

Hàng hoa ngồi sát hàng rau

Chợ vào vôi vữa quét sâu lối ngoài.

Óng đen lại guốc sơn mài

Ni-lông vàng tím treo dài cửa nghiêng

Biển căm thù, cắm bốn bên.

Những vành khăn trắng thoáng lên bóng mành

Tay người xếp gạch chia ngăn.

Cửa không lại ghép, bếp làn lại khơi.

Vài con lợn đất, bom vùi.

Lại nắm trên mẹt hồng phơi cửa ngoài.

Xe vào ai đứng bên ai

Gạo thơm từ đất, ruộng ngoài thành, thơm

Tay ai muối cải dưa giòn.

Thúng cam bán tết đỏ son mặt hàng.

Chật đường xẻ ủi hố bom

Chợ ta hợp với yêu thương ngõ dài.

                                 (30.12.1972)

Sao thu về quá vội vàng

Em về anh lại bay đi

Nhớ nhau cả một mùa hè, nắng khơi

Sáng nay, gió gọi cửa ngoài

Se se lá mướp hoa cài ánh sương

Chân trời mây trắng ngổn ngang

Mắt ai, mây có ngợp đường chia xa?

Đường anh, em đã từng qua

Bên dòng Đa-nuýp. Nhìn hoa nhớ người

Mùa thu bên ấy,tuyết rơi

Mùa thu Hà Nội liễu phơi tơ vàng.

Nhớ nhau lại một mùa sang

Sao thu về quá vội vàng thu ơi?

                           (Hà Nội, 22.9.1970)

Anh Thơ