Tập truyện ngắn NHỮNG NẺO ĐƯỜNG TU của Y MÙI nhà xuất bản Hội Nhà Văn có 9 truyện ngắn. Truyện ngắn của Y Mùi có các chi tiết sinh động với những lát cắt của cuộc sống, một mảnh đời của nhân vật hay một tâm trạng, một thoáng chốc của 3,4 nhân vật cô đọng, hàm xúc.
Cái đẹp đặt bên cái xấu, nhiều đoạn văn có lời đẹp và hay như thơ văn xuôi. Nhiều đoạn văn làm người đọc rơi nước mắt, cười một mình hay giật mình thảng thốt. Những đểu cáng, sự tầm thường, hèn kém của một người đàn ông. Cái ngoa ngoắt ghê gớm của người đàn bà đi chùa đều đặn nhưng lại cầu Phật phù hộ độ trì cho những việc làm gian manh, bỉ ổi và thất đức của mình( chị bán trầu vỏ - Những nẻo đường tu). Chọn cách viết kể chuyện nhưng Y Mùi lại đan cài những tâm trạng, tâm lý, sự dằn vặt khổ tâm về những chuyện vặt vãn thông qua những nhân vật bé mọn của đời thường với những cảnh huống đắng cay, nghiệt ngã, có khi là những ghi chép xoay quanh một cốt truyện mà nhân vật có tính cách được thể hiện khá tinh tế về những mâu thuẫn ngay trong một con người.
Kinh tế thị trường, có cầu ắt có cung! Có những người hám danh thì ngay lập tức xuất hiện nhạc sỹ chợ trời. Người ta có thể phổ nhạc bất kỳ một truyện gì dù tầm thường, một bài thơ gì dù đó chỉ là văn xuôi ngắt dòng liên tục( Người mắc chứng chập IC). Đọc mà phát ngượng, buồn cho sự xuống cấp của âm nhạc, hỏi sao công chúng không quay lưng lại với cái lối hát như đấm vào tai.
Truyện Cụ Cội và con dế hồng nêu những phiền toái, lợi bất cập hại của công nghệ thời@, những nạn nứt tất yếu của tứ đại đồng đường. Truyện Hôn nhân thời mắc dịch là một truyện hay nhưng tên truyện chưa gắn với truyện lắm. Viết về hiện thực có phê phán nhưng truyện ngắn của Y Mùi đã bay lên trên hiện thực, lối viết dẫn dụ người đọc bằng những thân phận con người.
Không hiểu Y Mùi dành thời gian nào để viết truyện ngắn. Một thể loại văn chương rất khó và cần nhiều thời gian trong khi phải đảm trách phòng mạch, đam mê bóng bàn và thơ nữa. Phải công nhận sự lao động nghiêm cẩn, trách nhiệm của người cầm bút trong tập truyện ngắn NHỮNG NẺO ĐƯỜNG TU về hướng người đọc vươn tới cái đẹp và chân thiện mỹ.
Chung Tiến Lực