Bến đò qua sông của làng tôi có từ mấy trăm năm rồi. Muốn sang thành phố người dân quê tôi phải qua đò. Mỗi lần bước xuống đò, nghe tiếng nước ì oạp vỗ dưới mạn thuyền và tiếng mái chèo khua nước khó ai có thể quên dù đi bốn phương trời. Bước lên thuyền là vào thành phố phồn hoa và nhộn nhịp. Mỗi lần mẹ đem hoa quả sang thành phố bán là tôi đòi đi theo để buổi trưa trở về, mẹ mua cho gói kẹo vừng, chiếc bánh đa… Ngồi trên thuyền vừa khoát tay xuống dòng sông nước mát lạnh, trong veo, vừa nhai kẹo vừng ngọt lịm còn có gì thú vị bằng. Rồi lớn lên, tôi bước lên đò đi sang thành phố cho kịp buổi nhập học. Lên đò, ngoái đầu nhìn về làng quê, con đò đang chờ mẹ quay về, Khi ấy, nước mắt tôi trào ra không thể ngăn lại được. Chuyến đò xa quê lần ấy, khiến lòng tôi xốn xang nỗi nhớ cho đến tận bây giờ.


   
    Một chiều thu, tìm về bên bến sông quê khi nắng vàng trải rộng triền đê. Cơn gió nồm thổi từ phía cửa sông, làm mái tóc tôi bồng bềnh trước mặt. Con sông gợn sóng lăn tăn vỗ nhè nhẹ vào chân đê. Đò vừa cập bến tôi chạy ùa xuống bến sông, thân đê dốc, thảm cỏ trơn làm tôi trượt chân ngã lăn tròn. Còn mẹ vội vàng đặt quang gánh tiến đến đỡ tôi dậy, tôi mỉm cười nép mình vào tà áo mẹ. Bến đò quê như là một phần máu thịt của làng tôi. Với mỗi con người xa quê hương, bến đò xưa còn vẹn nguyên trong ký ức. Vào dịp năm hết, tết đến, con đò quê tôi lại đón bao lượt người đi xa trở về tảo mộ tổ tiên, thăm lại họ hàng. Con đò âm thầm làm sợi dây nối nguồn tình cảm ấy. Có một nhà thư nào đó đi qua bến đò quê đã viết:

                                                        …Bến đò quê thân thương
                                                          Buổi tiễn con lên đường/
                                                          Con đò thì chạy ngược/
                                                         Dòng nước thì chảy xuôi/
                                                          Sóng mạn thuyền xẻ đôi /
                                                         Tay con khoả xuóng nước/
                                                         Mát lạnh chuyến đò đời…


   Hôm nay, những năm đầu thế kỷ 21, làng tôi cũng như bao làng quê khác từng ngày thay da, đổi thịt. Mỗi khi đi xa về là mỗi lần tôi luôn ngỡ ngàng. Làng tôi đã từng bước "bê tông hóa" những con đường, không còn gia đình nào phải sống trong cảnh nhà tranh, vách đất. Trong công cuộc đổi mới cũng làm mất dần đi những bến đò quen thuộc. Bây giờ, đò được thay bằng cầu. Vì thế, bến đò quê chỉ còn lưu lại trong ký ức những người dân quê tôi, nơi in hình bóng mẹ bóng cha và tuổi thơ ngọt ngào, mát lịm…

                                                             Trần Nam