Tác giả Viễn Chi tên thật là Trần Xuân Viên, sinh năm 1920 tại xã Tân Thịnh, huyện Nam Trực, tỉnh Nam Định. Ông tham gia Cách mạng từ năm 1937 và đã trải qua các cương vị công tác: Chủ tịch huyện Kim Thành - Hải Dương (cuối năm 1945); Trưởng Ty Công an Nam Định (1948); Phụ trách Công an Khu Tả Ngạn (1951); Phó Giám đốc Sở Công an Hà Nội (1957), Cục trưởng Cục Bảo vệ Chính trị (1960). Từ năm 1967 tới khi nghỉ hưu (1988), ông giữ cương vị Thứ trưởng Bộ Nội vụ (nay là Bộ Công an)…
Điều rất lạ là mặc dù nghe tiểu sử thì thấy Viễn Chi có ý thức chính trị sớm như vậy, song trong thực tế, mầm thơ của ông còn bộc lộ sớm hơn. Bài thơ "Đá vọng phu" được ông sáng tác từ năm 1934, khi ông còn là học sinh trung học huyện Nam Trực (Nam Định).
Thời gian này, phong trào Thơ Mới đã phát triển rầm rộ và chi phối mạnh mẽ đến hoạt động sáng tác của nhiều cây bút. Thơ Viễn Chi ít nhiều chịu ảnh hưởng hơi hướng, giọng điệu của trào lưu đó. Tuy nhiên, đọc "Đá vọng phu", người đọc cũng nhận thấy khả năng đồng cảm, sẻ chia, quan tâm gắn bó của tác giả đối với con người và vận mệnh dân tộc, vốn là đặc tính của nhiều cây bút thơ Cách mạng.
Tác giả Viễn Chi, Cố Thứ trưởng Bộ Công an
Đó là lý do khiến tiếng thơ của ông được nhiều anh em bè bạn trân trọng lưu giữ, mặc dù những thi phẩm đó chưa có dịp được công bố trên báo chí giai đoạn ấy. Hồi ký của Viễn Chi cho biết, nhà thơ Đoàn Văn Cừ là người bạn vong niên, đồng hương với ông đã rất khích lệ ông theo con đường thi ca: "Khi đó, anh Cừ đã dạy học và có thơ đăng trên báo Ngày nay. Anh thân với tôi qua những bài thơ tôi làm trên những tờ báo bí mật lưu hành trong học sinh Trường Nam Trực mà anh rất tán thưởng".
Tác giả Viễn Chi, nguyên Thứ trưởng Bộ Công an đã tạ thế sau khi tập thơ của ông được Nhà xuất bản Công an nhân dân ấn hành ít năm. Ông ra đi thanh thản, nhẹ nhàng, đúng như mấy câu thơ ông cho in ở mặt sau của tập thơ nói trên: "Nay đã đi qua một chặng đường/ Tấm lòng thanh thản, nhẹ hành trang/ Ước như ai đó, cày xong ruộng/ Nằm khểnh bên trâu, hóng gió đàn…".
Nhân dịp tròn 90 năm ngày sinh của tác giả Viễn Chi, người có nhiều đóng góp đối với sự phát triển của lực lượng CAND cũng như sự nghiệp chung của đất nước, chúng tôi xin dẫn lại đây nguyên văn bài thơ "Đá vọng phu" của ông - một bài thơ ông sáng tác năm 14 tuổi - để bạn đọc cùng thưởng ngoạn và thêm hiểu một chiều kích khác của tâm hồn ông:
Ai đem rắc những lá bàng
Đỏ tươi như máu bên nàng Vọng phu?
Làm tôi tưởng những huyết thư
Của bao tử sĩ từ xưa lạc về
Sớm nay, bên những hàng bia
Đọng trong mắt lá, đầm đìa giọt sương
Làm tôi tưởng những lệ thương
Ngàn năm oán hận chiến trường chưa phai
Đâu đây tiếng gió bi ai
Tôi nghe tưởng tiếng thở dài trường chinh
Bao giờ đất nước thanh bình
Đá Vọng phu lại trở thành thịt da
Chiến trường cũng hết can qua
Đá kia trở lại thiết tha tình người.
Tuấn Đạt
(Nguồn: Văn nghệ Công An)
.jpg)
Twitter
Google
Yahoo
Facebook
Gửi cho bạn bè