TRẦN NGỌC HÀ VÀ NHỮNG CHÂN DUNG ĐỘC ĐÁO

Nhà báo Trần Ngọc Hà sinh năm 1978 tại Huế, là Thạc sỹ Báo chí, làm báo chuyên nghiệp từ năm 2000, hiện là Phó trưởng Ban Pháp luật Chủ nhật của Báo Pháp luật Việt Nam. Ngoài viết báo, Trần Ngọc Hà có làm thơ và sáng tác truyện ngắn; nhưng thế mạnh của anh là viết phóng sự, ký sự nhân vật, bình luận và tiểu phẩm báo chí.

Mấy năm gần đây, Trần Ngọc Hà đã lần lượt xuất bản: Bão đêm (Tập phóng sự, NXB Thanh Niên), Tan chảy (thơ, NXB Văn học); và các cuốn sách viết chung: Triết gia lữ hành (NXB Đại học Quốc gia HN), Tuyển tập các truyện ngắn hay 2009 (NXB Văn học), Phận bướm đêm (tập truyện ngắn, NXB Văn học)…

Trần Ngọc Hà viết chân dung không nhiều, và rất “kén” khi chọn chân dung để viết. Những nhân vật được anh lựa chọn phần lớn mang tính phát hiện và gần như là lần đầu “khai quật”: Bùi Trọng Hiền, Kiên, Ngân, Xuân Huy, Trần Tuyên, Cô Nhất… Hoặc phải là các nhân vật mà Hà phải hiểu họ cạn lòng mới viết (Chu Thị Thơm, Di Li, Quang Hưng, Nguyễn  Hồng Công…). Chính sự độc đáo đó, đã gây ấn tượng và có tính thuyết phục cao với độc giả khi sống cùng với các chân dung qua ngòi bút của Trần Ngọc Hà.

Một điều thú vị là sau khi tác phẩm của Hà đến với bạn đọc, thì nhân vật của anh thường lại trở thành những người bạn tâm giao hết sức thân thiết với tác giả. Những buồn vui trong cuộc sống họ sẻ chia cạn lòng, và đây cũng là điều để Trần Ngọc Hà sống trọn vẹn cùng nhân vật.

“Hào quang không lặng lẽ” là tập ký sự với 27 chân dung, người thật, việc thật, khá mẫu mực trên cả cách lựa chọn nhân vật lẫn bút pháp thể hiện của thể loại ký, vốn là thể loại rất khó để viết thành công bởi tính giao thoa giữa chất báo chí hiện thực và chất văn học, may mắn là cả hai tố chất này đều có ở Trần Ngọc Hà nên anh đã thành công khi thể hiện nó. Các nhân vật trong cuốn ký sự này đều có những đóng góp cho đời trên nhiều lĩnh vực với sự tỏa sáng thực sự, chứ không hào nhoáng như những vầng sáng giả tạo, chỉ có trong sách vở hay tưởng tượng. Có tuyến nhân vật là những trí thức nổi tiếng và tác giả đã góp “giải mã” những mối  “oan tình” xuyên thế kỷ như câu chuyện về cô Nhất vốn là phu nhân của triết gia Trần Đức Thảo và sau này vợ của bác sỹ Nguyễn Khắc Viện. Có nhân vật như chàng họa sỹ tài hoa Nguyễn Trọng Kiên bị nhiễm HIV, từ bài báo đầu tiên của Hà đã mang lại cho Kiên nhiều bạn bè và góp phần đưa Kiên ra khỏi nỗi đau và sự tuyệt vọng. Bạn đọc có thể “kiểm chứng” điều này khi gặp các nhân vật của Hà và nghe các nhân vật nói về người đã khắc họa chân dung mình.

Như đã nói, viết về các nhân vật nêu trên thành công thật không dễ dàng; bởi ngoài tài năng, điều quan trọng hơn là sự đồng cảm thực sự từ chính cảm xúc và tình cảm của tác giả, từ trái tim đến với trái tim… Vậy nên, hi vọng cuốn sách này cũng tạo được sự đồng hành cùng bạn đọc.

Nhà thơ Đặng Vương Hưng