Chương trình Chân dung số 6: Đoàn Chuẩn - Lá đổ muôn chiều sẽ diễn ra lúc 20h ngày 29/10 tại Nhà hát Lớn Hà Nội. Đêm nhạc gồm 13 ca khúc đặc sắc nhất của cố nhạc sĩ Đoàn Chuẩn như: Vàng phai mấy lá, Tà áo xanh, Ánh trăng mùa Thu, Gửi gió cho mây ngàn bay… cùng một tập hợp những câu chuyện lạ về ông được tái hiện qua những clip ngắn, hoặc sự xuất hiện trực tiếp trên sân khấu của các khách mời.

Giải mã “ẩn số” của cặp đôi Đoàn Chuẩn - Từ Linh

Đây là đêm nhạc nằm trong series chương trình ca nhạc Chân dung phát sóng định kỳ mỗi tháng một số trên kênh VTC HD1, do Đài truyền hình VTC phối hợp với Nhà hát Ca múa nhạc nhẹ VN thực hiện, sẽ được phát sóng vào 20h ngày 1/11 trên VTC HD1. Với góp mặt của các nghệ sĩ tên tuổi như: Thanh Lam, Tùng Dương, Khánh Linh, Phương Anh... Đêm nhạc hy vọng sẽ là cầu nối để khán, thính giả có dịp thưởng thức và cảm nhận lại âm nhạc cũng như con người nhạc sĩ tài hoa Đoàn Chuẩn.

Đoàn Chuẩn và vợ năm 80 tuổi. Ảnh tư liệu gia đình

Cố nhạc sĩ Đoàn Chuẩn (sinh năm 1924 ở Hải Phòng, mất năm 2001) là tác giả cùng thời với những nhạc sĩ tiền chiến tên tuổi như Văn Cao, Dương Thiệu Tước, Đặng Thế Phong... Bên cạnh sáng tác, ông còn là một nghệ sĩ chơi đàn guitar Hawaii. Tác phẩm đầu tiên của ông là bài: Ánh trăng mùa Thu (1947) và ngay từ khi đó ông đã ký tên: Đoàn Chuẩn - Từ Linh dưới bài hát.

Vậy Từ Linh là ai?- câu hỏi mà nhiều người thường đặt ra với Đoàn Chuẩn sẽ được gợi mở trong chương trình này bằng những hình ảnh tư liệu mới được công bố. Theo nghệ sĩ Đoàn Đính - con trai Đoàn Chuẩn, thì Từ Linh không phải là một bóng hồng nào cả, mà là một người bạn của cha mình, ông không trực tiếp tham gia sáng tác, nhưng Đoàn Chuẩn ghi tên chung hai người để tôn vinh người bạn tri âm của mình, tôn vinh tình bạn đã góp phần tạo cảm hứng nghệ thuật. Ngay đến cả khi Từ Linh và Đoàn Chuẩn đều ra đi, cái tên Đoàn Chuẩn - Từ Linh vẫn là một ẩn số, không ai nói ra và gia đình Đoàn Chuẩn cũng chỉ biết thế!

Nội dung xuyên suốt trong cả chương trình còn nhiều chi tiết, giai thoại gắn liền với nhạc sĩ Đoàn Chuẩn như: “Bài ca bị xé”, “Tà áo xanh”, “Gửi người em gái” hay niềm đam mê và rèn luyện guitar Hawaii hơn nửa thế kỷ của ông. Có những chi tiết theo BTC mới chỉ được biết cách đây vài ngày cũng sẽ được công bố. Đặc biệt, trong chương trình này, những bài hát mới, ít được biết đến của Đoàn Chuẩn cũng sẽ được xuất hiện.

Dấu hỏi về những bóng hồng…

Đã có rất nhiều đêm nhạc Đoàn Chuẩn - Từ Linh được tổ chức, nhiều đến nỗi gia đình ông không ai nhớ hết được. Trong chương trình Con đường âm nhạc của VTV cũng dành hẳn một số cho Đoàn Chuẩn. Những bài hát của Đoàn Chuẩn đến nay vẫn luôn vang mãi trong niềm yêu của công chúng. Trước nhất là những bóng hồng trong tác phẩm của ông. Đó đều là những bài tình ca cực kỳ quyến rũ và mê đắm. Thậm chí, có người còn khẳng định đã thấy về sau, đôi khi ông khóc khi đàn lại những bài tình xưa cũ được cho rằng tặng M, tặng T... Nhưng chưa ai được nghe Đoàn Chuẩn tâm sự về những bóng hồng đó, trừ những lời tâm sự của vợ ông.

Lúc sinh thời bà Đoàn Chuẩn kể rằng: “Ông lãng mạn, đa tình lắm. Có vậy ông mới viết được bài hát hay thế. Ông muốn “ngang” thì “ngang”, muốn “dọc” thì “dọc”, tôi chiều ông hết. Bổn phận của tôi là chăm chồng, nuôi con, lúc nào cũng an phận chịu đựng. Ông không biết đến sinh kế, gia đình, con cái... Đời ông phóng khoáng. Nghe nhạc ông lúc nào tôi cũng ngạc nhiên - sao ông tài thế?... Mỗi bài hát là một mối tình đi qua đời ông. Ông chỉ viết một bài cho tôi...”.

Và... 31 năm không sáng tác!

Đoàn Chuẩn: “tay chơi có hạng Bắc kỳ” cũng thua xa      Là con của chủ hãng nước mắm nổi tiếng Vạn Vân (từ năm 1955 trở về trước), thời trai trẻ của “công tử” Đoàn Chuẩn rất hào hoa phóng túng, mê âm nhạc và mê... ô tô. Ông có tới 6 chiếc, trong đó có chiếc Ford Frégatte hạng sang, có một không hai ở miền Bắc lúc bấy giờ. Ông thích chiếc ô tô mới, chỉ cần về nói một câu, vợ ông ngay lập tức xuất tiền mua ngay! Tài tử Ngọc Bảo, người được coi là hát nhạc Đoàn Chuẩn quyến rũ nhất, người cùng thời với nhạc sĩ, cũng từng kể lại rằng: “Tôi là tay chơi có hạng đất Bắc Kỳ nhưng còn thua xa người lịch lãm, hào hoa Đoàn Chuẩn”.       Gia tài tác phẩm Đoàn Chuẩn để lại không đồ sộ, chỉ khoảng 20 ca khúc, nhưng hầu hết đều là những tuyệt phẩm có sức sống lâu dài... Hát nhạc Đoàn Chuẩn đầu tiên có Ngọc Bảo, Anh Ngọc, Ngọc Long, Mộc Lan, Thái Thanh, Lệ Thanh, Minh Hiếu, Lệ Thu, Khánh Ly, Mai Hương, và vài chục năm sau, ca sĩ Ánh Tuyết đã làm sống lại những ca khúc bất hủ này trong một tâm trạng mới, một luồng cảm xúc mới và một hơi thở mới...

Tuy nhiên, Đoàn Chuẩn có một khoảng im lặng đằng đẵng 31 năm ông không hề viết thêm 1 ca khúc nào, dù lúc đó tưởng như tuổi đời mới bắt đầu bước vào độ chín. Điều này, chỉ có một số người hiểu mang máng hoặc ngầm hiểu một phần qua thái độ và những lời nói không chính thức của ông: Người thì nói khi ông lấy được vợ đẹp thì cảm hứng cũng hết; người lại nói rằng do gia cảnh sa sút... Con trai Đoàn Chuẩn cho rằng mẹ mình chắc là cai quản được ông chồng, nên ông hết yêu, hết sáng tác!

Bài hát cuối cùng của Đoàn Chuẩn là Gửi người em gái miền Nam (sau sửa thành Gửi người em gái, 1957) từng được tài tử Ngọc Bảo hát trên sóng Đài Tiếng nói VN. Tuy nhiên, ca khúc này chưa kịp phổ biến sâu rộng thì đã bị “cải chính” đi rất nhiều. Và trong đêm nhạc này, Gửi người em gái sẽ được 2 ca sĩ Tùng Dương và Thanh Lam song ca lại theo đúng lời sáng tác của Đoàn Chuẩn. Với ca khúc này, Đoàn Chuẩn chỉ mượn bối cảnh thời cuộc để gửi gắm tình cảm dạt dào của mình về một mối tình mê đắm nhất mà thôi!

Hoa Chanh

(Nguồn: TT&VH)