Sắp tới, Hội nhà văn Việt Nam sẽ tổ chức Hội nghị viết văn trẻ toàn quốc lần thứ IX. Và câu chuyện phát hiện, bồi dưỡng những người trẻ viết văn một lần nữa lại được đặt ra, nhất là trong bối cảnh hoạt động này còn thiếu hụt như hiện nay.

Một số cây bút tại Hội nghị Những người viết văn trẻ Hà Nội lần 2.

             Như một cách so sánh, liên tưởng, nếu nhìn ngay vào một số điểm đáng ghi nhận, đáng được phát triển hơn sẽ càng thấy rõ sự thiếu hụt đó. Ngoài hoạt động thường xuyên của Khoa Viết văn - Báo chí Trường ĐH Văn hóa Hà Nội trong việc bồi dưỡng kiến thức, kinh nghiệm cho các bạn trẻ muốn đi vào con đường sáng tác, có thể kể đến một số địa chỉ có sự quan tâm đến người viết trẻ. Trong đó, tạp chí Văn nghệ Quân đội là một nơi có ý thức động viên, khích lệ các cây bút trẻ và thường khai thác, đăng tải tác phẩm của các gương mặt trẻ, mới. Trong nhiều trại viết được tạp chí tổ chức ở một số địa phương như Đại Lải, Đà Lạt, Đà Nẵng… thời gian qua, dễ thấy việc quan tâm mời nhiều người viết trẻ tham dự để “chắt lọc” từ họ một số tác phẩm chất lượng khá và tốt giới thiệu với công chúng. Qua một số cuộc thi do tạp chí này tổ chức, đã có thêm những cây bút trẻ khẳng định mình bằng các giải cao. Đây cũng là điểm dễ nhận thấy từ một số cuộc thi do báo Văn nghệ tổ chức. Nhưng tất nhiên, đó vẫn là những hoạt động dành cho người cầm bút nói chung. Để có được những hoạt động riêng cho những người viết trẻ như một số chuyến thực tế sáng tác hay việc tổ chức sân thơ trẻ do Ban nhà văn trẻ- Hội Nhà văn Việt Nam nhiệm kỳ trước triển khai thì thực sự còn rất hiếm.
             Cần kể đến một nét mới trong hoạt động nhiệm kỳ mới của Hội Nhà văn TP HCM. Đó là việc tổ chức vận động in ấn và ra mắt tác phẩm đầu tay của một số cây bút trẻ đang học tập, làm việc trên địa bàn TP. Hội nghề nghiệp vốn khó lòng có đủ điều kiện để thực hiện công việc này. Nên việc tiếp cận nguồn kinh phí từ xã hội để bồi bổ cho người viết trẻ là tín hiệu đáng chú ý. Và thực sự đó cũng là điều rất nhiều người, nhiều nơi muốn nhưng chưa hẳn đã làm được. Nét mới bước đầu này gợi ra hy vọng các nhà tổ chức có thể thiết kế được nhiều hơn cho những đầu việc khác nữa như đi thực tế, mở trại sáng tác, tổ chức các cuộc thi hay vận động sáng tác.
Điều này, nhìn ngay sang hoạt động của Hội Nhà văn Hà Nội mấy năm qua, cũng có thể thấy ngay vẫn còn là một giấc mơ chưa khởi động. Dù có nhiều nỗ lực, tâm huyết cho hoạt động chung do một số ít nhân sự chủ chốt của Hội thực hiện với những thành quả đáng ghi nhận, nhưng riêng với công tác dành cho người trẻ, thì có lẽ nổi bật nhất chỉ có Hội nghị viết văn trẻ thủ đô lần thứ hai năm 2015, diễn ra sau 22 năm kể từ lần thứ nhất năm 1993. Tại diễn đàn của sự kiện này, những trăn trở, đề xuất của các cây bút trẻ hiện sống và làm việc trên địa bàn Hà Nội đã được thể hiện, đã có một số dự định “hậu hội nghị” được đề ra. Nhưng gần một năm trôi qua, hẳn rằng những dự định đó sẽ được… chuyển sang nhiệm kỳ mới của Hội. Cũng trong năm 2015, dư luận và nhiều cây bút trẻ quan tâm đến một số hội nghị những người viết lí luận phê bình trẻ do Hội đồng lí luận văn học nghệ thuật trung ương tổ chức. Nhưng các diễn đàn này cũng mới dừng lại ở việc: nhìn rõ thêm thực trạng, đề xuất ra kiến nghị, phác thảo một số giải pháp...
              Gom vào một số sự kiện, hoạt động, nét mới hiếm hoi trên, tuy rằng chưa đầy đủ, nhưng từ đó sẽ lại càng thấy còn nhiều lỗ hổng chưa được lấp, nhiều nguyện vọng chưa được hồi đáp hay mới được nghe và hưởng ứng một cách quá chậm rãi. Đó là những băn khoăn về chính sách cho văn học nói chung, cho người viết trẻ nói riêng, về đầu tư sáng tác, quảng bá tác phẩm của người trẻ, là ý thức nhập cuộc của cơ quan nhà nước bên cạnh các hội nghề nghiệp trong khi các hội vốn cũng không thể thật “chu đáo” với người viết trẻ khi mà điều kiện chung còn eo hẹp… Những điều này thực ra đã nhiều lần được đề cập, hy vọng sẽ lại được gióng lên ở Hội nghị viết văn trẻ toàn quốc lần thứ IX trong tương lai gần, cũng như những diễn đàn khác.
             Trong khi chờ đợi hay không có ý chờ đợi lắm, đương nhiên các cây bút trẻ vẫn miệt mài sáng tác bên cạnh những công việc khả dĩ có thể “nuôi” việc sáng tác, xuất hiện trên các báo, tạp chí, ra sách và nghĩ về ngày mai tươi sáng hơn. Sáng tác là việc riêng của họ, nhưng rõ ràng, góp được thêm chút gió nào cho những người viết trẻ thì sẽ hay hơn là không, hoặc chưa, hoặc... ít quá!

Nguyễn Quang Hưng
(theo phongdiep.net)