Sáng 16.11, nhân Ngày Nhà giáo VN, thầy giáo Nguyễn Ngọc Ký đã giao lưu với các bạn trẻ và báo giới TPHCM.
Theo thầy Ký, “Tôi học đại học” (First News và NXB Trẻ phát hành) có thời gian “thai nghén” lâu nhất - 43 năm (1970 - 2013). Trong số 30 đầu sách thầy đã viết, tự truyện này là cuốn được xuất bản nhanh nhất - trong vòng một tháng sau khi hoàn thành bản thảo.

Nhà giáo Nguyễn Ngọc Ký và bạn đọc

Cuốn sách được thầy Ký viết từ cuối những năm 1960, khi vừa học xong đại học và về quê Nam Định làm giáo làng. Viết rồi sửa suốt mấy chục năm trời ròng rã và cuốn sách được hoàn thành trong thời gian thầy trở bệnh nặng, phải chạy thận ở trong bệnh viện.
Đau, nhưng thầy vẫn gắng viết trên máy tính, bằng chân, nhiều khi quên cả vết thương đang ứa máu. Nhưng thầy nói, nhờ viết sách, mà thầy quên hết nỗi đau bệnh tật dày vò. “Cuốn sách là sự lan tỏa của nhiều phi thường, nhiều niềm vui bất ngờ, và thời học đại học là mốc son của đời tôi” - thầy tâm sự.

Xin thầy cho biết, trong hoàn cảnh không thể cầm phấn viết bảng, làm sao thầy truyền đạt cảm hứng, lòng yêu môn văn đến với học sinh?

- Tôi dạy văn không giống một người nào khác. Dạy văn là dạy hồn. Trước ngày lên lớp, tôi chuẩn bị bài giảng rất kỹ, gợi nhiều tình huống sáng tạo. Các em được truyền cảm hứng, hăm hở lao vào tự khám phá tác phẩm, tự đối thoại với tác phẩm.
Cách dạy này cho đến bây giờ vẫn thuộc phương pháp mới. Còn trước đó, tôi tự sáng chế cách điều khiển cần viết phấn từ xa, nhưng cách này chữ không được đẹp. Sau đó, tôi nghĩ ra cách viết sẵn giáo án trên giấy lớn, kéo ròng rọc để từng đoạn một hiện lên (giáo án mà biết trước thì còn gì thú vị nữa). Các em cấp 2 học rất thích thú.

Trong cuộc đời mình, thầy đã làm nên điều kỳ diệu, là thành nhà giáo giỏi, khi đôi tay bị liệt, thành nhà văn, dù phải viết bằng chân, thành nhà tư vấn với những cuộc điện thoại lúc nửa đêm giúp không biết bao nhiêu bạn trẻ bỏ ý định tự tử. Thầy nghĩ gì về công việc thiêng liêng ấy?

- Tôi nghiệm ra một điều là khi đời đóng cửa này, Chúa mở ra cánh cửa khác. Trong cái rủi, có cái may. 4 tuổi tôi bị liệt hai tay, 47 năm qua cơ thể tôi chưa có một ngày nào được yên. Gần đây, ngoài chạy thận, tôi còn bị viêm gan C, không đêm nào ngủ được. Nhưng thay vì buồn khổ, tôi lại say sưa làm việc.
Và lúc ấy, tôi thấy mình khỏe lên. Những khi tư vấn, có lúc tôi cười phá lên, sự lạc quan ấy cũng lan sang người khác. Tôi vận dụng hết những kinh nghiệm của mình để thay đổi suy nghĩ muốn tự tử của không ít cô gái, chàng trai. Công việc cho tôi thêm niềm tin.
Khi tôi đi truyền lửa cho người khác, chính tôi cũng tự truyền lửa cho mình. Khi anh là nhà giáo dục, anh phải biết giáo dục cho chính anh. Khi tư vấn cho người khác, tôi biết tự tư vấn cho mình trước hết, làm cho mình sống đẹp hơn, sống mãnh liệt, tích cực hơn.
Thời gian với tôi nay hết sức eo hẹp, tôi tranh thủ làm những gì có ích cho cộng đồng, từ trang viết, tư vấn, giao lưu... Hiện tôi đang viết về cách tôi dạy học (NXB Giáo dục đặt), rồi viết truyện vừa cho thiếu nhi “Cái cặp sách tự kể chuyện mình” mà một đạo diễn muốn xin kịch bản làm phim hoạt hình.

Thầy có thể cho biết đôi nét về người bạn đời của thầy…

- Tôi may mắn gặp người bạn đời - đôi tay của mình, thì 24 năm sau, bà bị liệt nửa người, hai chúng tôi chỉ còn một tay. Đến lúc ấy, tôi mặc áo cho bà bằng chân. Sau 7 năm bị bệnh, bà đã ra đi, để lại tôi cô đơn. Cũng may là nhờ lời nhắn gửi của người chị, mà cô em gái - bà xã tôi hôm nay đã tự nguyện đến với tôi.
Tôi đã gặp hai người đàn bà thật tuyệt vời. Vì thế, tôi luôn khuyên nhủ bạn trẻ, “Biết mơ những khoảng trời, biết cười trong nước mắt, biết cắt những cái thừa”, để có thể thành công trong đời.

Xin cảm ơn thầy.

Minh Thi
(theo báo LĐ)