Thứ sáu, 29/03/2024,


Giá như - Nỗi khát vọng tình yêu không cùng (27/03/2016) 
GIÁ NHƯ
 
 
Giá như đời cũng như mơ
Bà Tiên, ông Bụt bất ngờ hiện ra...
Giá như trẻ mãi không già
Bỗng dưng thế giới toàn là bé con...
 
Giá như trái đất chẳng tròn
Trăng, sao, vũ trụ có còn thế không?
Giá như chưa vợ, chưa chồng
Liệu rằng em có bằng lòng yêu anh?

(Thơ Đặng Vương Hưng, trích trong tập Học quên để nhớ)
 
 
Lời bình của Lê Xuân:
 
"GIÁ NHƯ"- NỖI KHÁT VỌNG TÌNH YÊU KHÔN CÙNG
 
Các từ giá như, hình như, phải như, ước gì… đã trở thành mô tip trong ca dao trữ tình. Riêng từ giá như và ước gì có nét nghĩa tuy khu biệt nhưng gần gũi nhau, cũng có khi đổi chỗ cho nhau. Nhà thơ Đặng Vương Hưng đã hơn một lần triển khai tứ thơ xuất phát điểm với tựa đề Giá như để giãi bày một khát vọng khôn cùng.
Trong 39 bài lục bát của tập thơ Học quên để nhớ thì bài Gía như là một bông tầm xuân cuối vụ lẫn trong hương đồng cỏ nội nhưng vẫn đủ khêu gợi bướm ong bằng sắc màu nở ra xanh biếc. Bài thơ chỉ với tám dòng lục bát và được chia làm bốn khổ, mỗi khổ hai dòng như kiểu thơ haiku của Nhật nhưng đã nói được bao điều. 
Ba khổ đầu chỉ là những cái giá như vu vơ, vô định, phi lý để nhằm dọn đường cho một lời tỏ tình có lý kiểu ca dao. Ba điều giá như này là ba điều giả định với ba ước muốn thật ngộ nghĩnh đáng yêu: Nếu đời cũng như mơ thì sẽ có bà Tiên, ông Bụt hiện ra, nếu ai cũng trẻ mãi không già thì thế giới này chỉ toàn là bé con, và nếu trái đất chẳng tròn nữa thì trăng, sao, vũ trụ... có còn thế không? Chất thơ chưa lóe ra ở ba cặp lục bát đầu. Nói theo ngôn ngữ của Nguyễn Tuân thì tác giả mới dừng ở chuyện kể sự việc ở thời tương lai. Những điều giá như này nằm ngoài quy luật của tự nhiên và xã hội. Nó chứa đựng những điều phi logic. Bởi vì bà Tiên, ông Bụt chỉ có trong truyện cổ tích, còn người ta thì Thân cát bụi trở về với cát bụi (Thánh kinh). Và trái đất vẫn tròn, vẫn quay quanh mặt trời và tự quay quanh mình nó. Vậy thì những cái phi lý mà nhà thơ tưởng tượng ra kia tuy trái với quy luật của tự nhiên đấy nhưng nó lại rất có lý đối với quy luật của con tim mà những ai đang thổn thức yêu đương mới nghiệm ra được. Nhà thơ nói vòng vo để dọn đường thăm dò đối tượng, và cuối cùng nhằm đạt tới một nỗi khát khao, một lời thổ lộ hóm hỉnh có duyên và ta không thể nào bắt bẻ được:
Gía như chưa vợ, chưa chồng
Liệu rằng em có bằng lòng yêu anh?

Bài thơ nổi gío và phát sáng ở câu kết. Ngọn lửa tình lóe lên ở miền sâu thẳm của tâm hồn và bộc lộ một sự nuối tiếc. Chàng trai độc thoại với lòng mình và cũng là tỏ tình với em. Câu hỏi tu từ này như một bất phương trình mà cả anh và em cùng đi tìm lời giải và sẽ chẳng bao giờ có được đáp số cuối cùng. Bởi cả hai đều ván đã đóng thuyền rồi, dù anh có tiếc lắm thay! như chàng trai nọ trong bài ca dao Trèo lên cây bưởi... Anh không thể thay đổi được tình huống, và chỉ ôm một lời tỏ tình vu vơ giá như thế thôi. Một lời tiếc nuối muộn màng yêu nhau chẳng lấy được nhau, vì tuổi xuân của mỗi người từ bao đời nay vốn chẳng hai lần thắm lại (Xuân Diệu). Điều anh ta ước muốn chỉ là những giả thiết, nhưng anh vẫn đặt niềm tin dù là mỏng manh: biết đâu trong cuộc sống muôn màu, muôn vẻ điều ước ấy có thể diễn ra? 
Những điều giá như ấy cứ như những vòng xoáy nhẹ nhàng từ những rung động vi mô của con tim đang ao ước yêu thương, khắc khoải, ngóng trông, chờ đợi, và lan tỏa đến với những ba động vĩ mô của vũ trụ, trái đất, trăng, sao. Tất cả cũng chỉ nhằm làm cháy lên, sáng lên ngọn lửa tình chưa thể tàn phai cho dù cả hai đều yên bề gia thất. Khi người ta yêu nhau đến đam mê mãnh liệt thì bà Tiên, ông Bụt, trái đất, trăng, sao, vũ trụ có nghĩa lý gì. Tất cả đều sẽ tan biến vào một giấc mơ vô định, khôn cùng và rất đẹp. Thế mới biết những người đang yêu, từ bao đời nay luôn ao ước có được phép màu như chính nhà thơ Đặng Vương Hưng đã từng mong mỏi: Gía như trẻ mãi không già.
 
LÊ XUÂN
 
Chia sẻ:                   Gửi cho bạn bè
Mỗi độc giả cũng là một tác giả
(Mời bạn cho ý kiến, cảm nhận và lời bình sau khi đọc bài viết trên)
Họ và tên  *
Địa chỉ  *
Email  *
Điện thoại  *
Nội dung (bạn cần sử dụng font chữ Unicode, có dấu; ghi đầy đủ họ tên, địa chỉ, email, điện thoại,... Nếu thiếu các thông tin đó, có thể chúng tôi sẽ từ chối cho hiển thị
 
Các bài khác: