Nhà em có một giàn trầu
Nhà anh có một hàng cau liên phòng
Thôn Đoài thì nhớ thôn Đông
Cau thôn Đoài nhớ giầu không thôn nào?

Ai mà không xúc động, không rưng rưng vì không gian làng quê đậm đà tình nghĩa. Còn nhớ thương, giận hờn, luyến tiếc có mấy vần thơ lắng sâu bằng lục bát:

Nhớ ai bổi hổi bồi hồi
Như đứng đống lửa như ngồi  đống than
                                            (Ca dao)

Mình về mình có nhớ ta
Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng
                                        (Tố Hữu)

Bao xúc động, bao tâm tình của con người đều có thể diễn tả qua vần điệu lục bát:
Làng ta ở tận làng ta
Mấy năm một bận con xa về làng
Gốc cây hòn đá cũ càng
Trâu bò đủng đỉnh như ngàn năm nay
                                 (Nguyễn Duy)

Dường như giọng điệu lục bát thiên về thủ thỉ tâm tình, không thích hợp lắm với những vấn đề cần cao giọng, triết luận hùng hồn. Vì vậy, ta không lạ tại sao 'Tuyển tập thơ lục bát Việt Nam' hay cuộc thi thơ lục bát của các báo thường gặp những bài thơ với điệu ru. Ngay cả Tố Hữu - một bậc thầy về thơ lục bát, khi viết về những đề tài cách mạng, nhân dân cũng chọn giọng tâm tình:

Con ong làm mật yêu hoa
Con cá bơi yêu nước, con chim ca yêu trời
Con người muốn sống con ơi
Phải yêu đồng chí, yêu người anh em...

Hay :

Bác về tóc có bạc thêm
Năm canh bốn biển có đêm nghĩ nhiều?

Trong nhịp sống hiện đại hôm nay khi những biến đổi diễn ra từng ngày từng giờ với tốc độ tên lửa, một âm vang lục bát có thể làm lòng ta lắng lại ,ngẫm sâu hơn về thế thái nhân tình. Và đó là sức sống trường tồn của thể thơ dân tộc, để ta sống sâu sắc hơn với cuộc đời:

Ta đi khắp bốn phương trời
Để cha cuốc đất một đời chưa xong
                              (Nguyễn Duy)

Thơ lục bát phải chăng chỉ thích hợp khi nhắc lại những hoài niệm, những giá trị truyền thống? Phải chăng, lục bát trên hành trình ký thác những tâm tình cũng đã giẫm lên lối mòn khuôn sáo, khi ta gặp nhan nhản trên báo chí những bài thơ na ná ý tưởng giống nhau? Quả thật, nếu làm thơ thiếu tỉnh táo, ăn sẵn trên vần điệu dễ gieo của lục bát, nếu tình chưa chín, bút chưa tinh, ta dễ gặp những hình ảnh, cảm xúc được diễn tả từa tựa như một bản sao có tân trang những hối lỗi, mặc cảm mắc nợ quá khứ, buồn vẩn vơ cùng cỏ may, hương đồng cỏ nội... Là thể thơ dễ làm, nhưng lục bát lại khó tính khi kén tìm độc giả. Nếu non tay. lục bát sẽ thành vè hay diễn ca, kiểu như:

Hôm nay ngày Tám tháng Ba
Chị em phụ nữ đi ra đi vào

Hay ép vần,  thanh điệu theo trường phái ... Bút Tre:

Liên Xô rất đỗi tự hào
Anh Ga gà rỉn bay vào vũ tru

Lục bát có những biến cách, những đặc trưng mà vào tay những nghệ sĩ bậc thầy đã thành bất tử. Khi Nguyễn Du vận dụng phép tiểu đối:

Vầng trăng ai xẻ làm đôi
Nửa in gối chiếc, nửa soi dặm trường

thì ánh trăng bỗng đầy tâm trạng. Hay khi Nguyễn Bính sử dụng phép đảo nhịp chẵn thành nhịp lẻ:

Anh đi đấy, anh về đâu
Cánh buồm nâu, cánh buồm nâu, cánh buồm...