Vừa qua , nhiều bạn đọc tranh luận về biến thể của luật bằng trắc trong câu thơ lục bát. 
         Đọc bài Biến thể vần bằng trắc trong thơ lục bát của tác giả Nguyễn Đình Trọng, tôi xin có vài ý kiến nhỏ như sau:
          Người Việt Nam rất sính thơ. Có người còn mạnh dạn cho rằng mỗi người Việt Nam là một thi sĩ. Ðiều nầy không hẳn là đúng, nhưng câu ví đó rất hợp tình hợp lý vì ai ai cũng có thể "nói thơ" được, bất luận người ấy có trình độ học vấn cao thấp như thế nào. Còn muốn trở thành "thi sĩ" thì người ấy phải có một trình độ học vấn tối thiểu, kèm theo sự hiểu biết về cấu trúc kỹ thuật của mỗi thể thơ. Nếu người làm thơ mà không nắm vững cấu trúc kỹ thuật của luật thơ thì bài thơ đó bị hỏng. Có nhiều người làm thơ mà không nắm vững luật thơ cho nên không thể được gọi là "thi sĩ" được, mặc dù người ấy đã từng làm khá nhiều thơ, hoặc in khá nhiều thi tập.
          - Phá luật câu thơ lục bát :  người làm thơ thích phá luật ở chữ thứ hai câu 6, thay vì vần bằng thì lại đổi ra vần trắc; còn chữ thứ tư thì có khi đổi thành vần bằng thay vì vần trắc như thường lệ. Câu 6 cũng được ngắt ra làm hai vế. Ví dụ như câu mà tác giả đã dẫn:

  Mai cốt cách | tuyết tinh thần (B T T T B)
             Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười (T B T T B B T) (Kiều) 

         - Biến thể câu thơ lục bát :   Biến Thể Lục Bát là thể văn biến đổi ở cách gieo vần.

  Nguyên nàng số lý nghề nòi
Dưới đất trên trời, thuộc hết mọi phương (T T B B T T B B) (Truyện Lý Công )

      Trong câu này, chữ thứ sáu câu lục bát vần  với chữ thứ tư câu bát. Chữ thứ sáu câu bát đổi thanh bằng thành thanh trắc.
        - Vừa phá luật, vừa biến thể:

Đầu thời đội nón cỏ may
Mặt võ mình gầy, cầm sách giờ lâu ( Truyện Lý Công)

     Câu trên, chữ "võ "là phá luật, hai chữ "gầy - sách" là biến thể lục bát.
        - Như vậy, các câu lục bát mà tác giả Nguyễn Đình Trọng nêu ra chỉ có thể gọi là phá luật, chứ không thể gọi là là biến thể bằng trắc của câu thơ lục bát được, do đó tiêu đề bài "Biến thể vần bằng trắc trong thơ lục bát" của tác giả N.Đ.T có lẽ nên thay đổi một chút chăng?.         
         - Tác giả Nguyễn Đình Trọng , ông là người trong Ban đại diện của lucbat.com tại Tp HCM, muốn dẫn chứng cho lý luận của mình, nếu  lấy ví dụ các câu Kiều của Nguyễn Du , thơ Nguyễn Bính thì không ai chối cãi được, nhưng lấy ví dụ thơ của Đặng Vương Hưng thì không thuyết phục lắm. Vì  ai chả biết Nhà thơ Đặng Vương Hưng là Chủ nhiệm lucbat.com. Lấy ví dụ như vậy là lấy thơ của mình, của người nhà mình ra để chứng minh, không được khách quan mà mang tính chất chủ quan, nên không có tính thuyết phục lắm. Nếu bạn đọc bảo rằng những câu thơ của Đặng Vương Hưng chưa hay hoặc còn sai luật , mà lucbat.com đứng ra bảo vệ thì hoá ra lucbat.com áp đặt chủ quan hay sao? Lúc đó,  thì trích dẫn của N.Đ.T không làm cho người đọc tâm phục, khẩu phục.
       Dẫn chứng nên lấy của các tác giả nổi danh, ngoài Ban Quản trị hoặc các thành viên lucbat.com thì khách quan hơn, có sức thuyết phục hơn.
      Xin mạnh dạn góp ý với tác giả như vậy. Nếu có gì không phải xin tác giả và bạn đọc thứ lỗi.

      Tôi có sưu tầm dược một bài về Thơ Lục bát dưới đây, xin chia sẽ cùng các bạn tham khảo:
    Thơ lục bát Vần bằng được ký hiệu bằng B, vần trắc được ký hiệu bằng T, vần không theo luật để trống. 
      Câu số Vần 1

B B T T B B 
B B T T B B T B

Chữ thứ 1 2 3 4 5 6 7 8

Ông trời nổi lửa đằng đông
Bà sân vấn chiếc khăn hồng đẹp thay

     Biệt lệ Tuy luật bằng trắc đã qui định như ở trên, nhưng những chữ thứ 1, thứ 3 và thứ 5 nếu không theo đúng luật thì cũng không sao. Cái biệt lệ ấy được gọi là "nhất, tam, ngũ bất luận", có nghĩa là chữ thứ 1, chữ thứ 3 và chữ thứ 5 không kể (bất luận), tức không nhất thiết phải theo đúng luật.
     Còn các chữ thứ 2, chữ thứ 4, và chữ thứ 6 bắt buộc phải theo đúng luật (phân minh), do câu "nhì, tứ, lục phân minh". Những ô để trống là những ô không theo luật.
    Câu số Vần 1 B T B 2 B T B B Chữ thứ 1 2 3 4 5 6 7 8

Cảnh nào cảnh chẳng đeo sầu
Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ

     Phá Luật Thỉnh thoảng chúng ta bắt gặp người làm thơ thích phá luật ở chữ thứ hai câu 6, thay vì vần bằng thì lại đổi ra vần trắc; còn chữ thứ tư thì có khi đổi thành vần bằng thay vì vần trắc như thường lệ. Câu 6 cũng được ngắt ra làm hai vế. Chẳng hạn hai câu trong Truyện Kiều của Nguyễn Du, chữ "cốt" là một chữ thuộc vần trắc, song lại nằm ở vị trí của vần bằng:
     Câu số Vần

 Mai cốt cách, tuyết tinh thần
 Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười

Chữ thứ 1 2 3 4 5 6 7 8

       Cảm ơn tác giả Nguyễn Đình Trọng đã cất công sưu tầm trích dẫn nhiều câu thơ để minh hoạ cho những biến thể lục bát. Không phải ai cũng nắm vững "công nghệ" thơ lục bát! Và nhiều tác giả có danh rồi và cứ nghĩ mình muốn viết gì thì cũng thành thơ! Bắt độc giả phải xơi món cơm sống...

       Tác giả nên tập hợp các bài thành chuyên đề để mọi người tham khảo. Bản thân tôi thấy đây là Giáo trình Thơ lục bát mà những ai muốn bổ túc kiến thức cơ bản của mình, ngõ hầu sẽ có thơ chuẩn mực hơn, hay hơn, đúng vần điệu hơn. Năm vững các qui tắc biến thể rồi sẽ làm thơ đa dạng hơn, mềm dẻo trong gieo vần và làm cho nhịp thơ uyển chuyển, nhuần nhuyễn hơn.

       Mặc dù khuya rồi, đọc mờ cả mắt nhưng vẫn thấy rất hay, hữu ích. Một lần nữa cảm ơn Nhà lý luận của Lục bát.com Chúc tác giả vui khoẻ, cống hiến nhiều hơn cho trang thơ...Mong nhanh đến ngày được công nhận là di sản văn hoá phi vật thể của nhân loại.