MỘT MÌNH - KHAO KHÁT YÊU  THƯƠNG

Tác giả: Đỗ Hoàng Phong 92 tuổi, HV CLB Di sản thơ văn TT&HN xứ Đông Hà Nội - Hải Dương (Phải)

và Nhà thơ Hồ Trọng Xán Thạc sỹ ngôn ngữ học, HV Hội VHNT tỉnh Hải Dương (Người bình thơ) 

         MỘT MÌNH

         Tôi ngồi ôm cái cô đơn

         Một mình nên chẳng dỗi hờn với ai

         Hỏi trăng trăng cứ thở dài

         Hỏi mây mây chẳng đoái hoài dửng dưng

         Gặp người hàng xóm đã mừng

          Hỏi ai thì hỏi xin đừng hỏi tôi

          Người ta như đũa có đôi

          Còn tôi gối chiếc chăn côi một mình

          Cho nhau một nửa chữ tình

          Để chung nhịp đập tim mình tim ta.

               Đỗ Hoàng Phong

       Tác giả Đỗ Hoàng Phong năm nay đã 92 tuổi, (ông sinh ngày 26/6/1926)

         Hiện hưu trí tại thôn Ngà xã Phương Hưng huyện Gia Lộc tỉnh Hải Dương, là cán bộ tiền khởi nghĩa, huy hiệu 70 năm tuổi Đảng Ông là hội viên CLB Thơ đường  luật nhà giáo Hải Dương, hội viên CLB thơ văn truyền thống & Hán Nôm xứ Đông Hà Nội – Hải Dương trực thuộc CLB Di sản Thơ văn TT& Hán Nôm - Hội Di sản Văn hóa Việt Nam. Đến nay ông đã có 4 tập thơ in riêng và nhiều thơ in chung, có 3 giải thưởng thơ. Bài thơ “Một mình” rút trong tập “Chiều xuân” NXB hội Nhà văn VN 2017. Bài thơ đã được trao giải thưởng tại Lễ hội lục bát Việt Nam Đinh Dậu 2017 tổ chức ở Hưng Yên.

  “Một mình" là bài thơ thể hiện nỗi niềm của nhân vật trữ tình không chấp nhận hoàn cảnh hiện tại mà muốn vươn lên tìm hạnh phúc trong cuộc đời. Bài thơ là sự thể hiện nỗi khát khao muốn được giao cảm không chịu cảnh cô đơn.

       Tôi ngồi ôm cái cô đơn

       Một mình nên chẳng dỗi hờn với ai

     Cô đơn thì đã rõ. Bao năm trong hoàn cảnh gà trống nuôi con, bây giờ con cái đã phương trưởng công tác xa, người thơ phải sống cảnh ra vào chỉ mình với bóng. Nhưng lời thơ như chứa đựng một hàm ngôn: Một mình nên chẳng dỗi hờn với ai . Nghĩa là người thơ có nhu cầu giao cảm, nhu cầu ấy được bộc lộ một cách kín đáo theo mạch thơ:

        Hỏi trăng trăng cứ thở dài

        Hỏi mây mây chẳng đoái hoài dửng  dưng

    Thì ra là vậy, một mình nhưng không chấp nhận cô đơn. Bắt đầu là giao cảm với thiên nhiên.  Trăng, mây là những hình ảnh rất đẹp, là những thi liệu xưa nay gây nhiều cảm hứng cho các thi sỹ. Nhưng trăng, mây cũng chỉ là những vật vô tri vô giác. Tác giả đã dùng biện pháp nhân cách hóa gán cho trăng, mây cũng có những tâm trạng như con người: Trăng thở dài, mây thì dửng dưng. Người xưa nói : " Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ’’ (Nguyễn Du) quả đúng như vậy.

    Hai câu thơ đã tạo ra một tình huống có vấn đề để mạch thơ tiếp tục phát triển theo quy luật của tâm lý:

           Gặp người hàng xóm đã mừng

           Hỏi ai thì hỏi xin đừng hỏi tôi

     Ơ hay ! Vừa mới trách mây, trăng không đoái hoài cứ dửng dưng, bây giờ gặp người hàng xóm đã mừng sao lại bảo: Hỏi ai thì hỏi xin đừng hỏi tôi?  Dỗi đấy! dỗi với người hàng xóm đấy! Đích thị đây không phải là người hàng xóm bình thường mà là người hàng xóm có tình ý, là người yêu đấy! Chỉ khi yêu người ta mới hờn dỗi nhau.

    Mạch thơ cứ thế phát triển theo chiều hướng tích cực:

         Người ta như đũa có đôi

        Còn tôi gối chiếc, chăn côi một mình

   Gối chiếc, chăn côi, một mình đều là những từ nhấn mạnh vào sự cô đơn. Chủ đề cô đơn đến đây được tác giả nâng cao nhờ vào cách so sánh: Đũa còn có đôi thế mà tôi chỉ một mình.

         Sau khi xoáy vào chủ đề cô đơn bằng cách so sánh hình ảnh, tác giả đưa ra một lời ướm hỏi khiêm tốn, nhẹ nhàng.

   Cho nhau một nửa chữ tình

   Để chung nhịp đập tim mình tim ta

        Chỉ cần một nửa chữ tình thôi, nửa kia thì người thơ tự hoàn thiện. Cho một nửa để được cả hai, hai quả tim cùng chung nhịp đập. Đến đây lời thơ đã bộc lộ nỗi khát khao hạnh phúc.

         Bằng thể thơ lục bát, với nhiều hình ảnh đẹp gợi cảm tác giả đã bộc lộ được tâm trạng của mình theo một mạch thơ kín đáo và chặt chẽ. Có thể khẳng định: “Một mình”  là bài thơ tình, hay đúng hơn là bài thơ tỏ tình. Tâm trạng ấy đến với một ông già 92 tuổi thật đáng quý và cảm động. Đúng là: Tình yêu không có tuổi già| Tuổi già xuân đến vẫn là tuổi xuân. Đó là giá trị nhân văn của bài thơ.

Hồ Trọng Xán

  645, Lê Thanh Nghị, Thành phố Hải Dương

Điện thoại: 01215319561

Nhà thơ Hồ Đình Bắc BTV Lục bát.vn, Phó Ban tổ chức Lễ hội Lục Bát  Đinh Dậu 2017

Trao giả thưởng giải khuyến khích bài thơ "Một mình" cho tác giả: Đỗ Hoàng Phong.

BBT Lucbat.vn