Giữa trùng khơi sóng gió, số phận con người bỗng nhỏ nhoi như hạt cát trên biển cả. Biển nhân từ cho ngư dân tôm cá nhưng cũng có lúc dậy sóng cuốn vùi bao số phận. Và ở đó, có những ngư dân nghĩa hiệp ngày đêm bám biển, “nhặt nhạnh” những cuộc đời, mang họ từ lau lách trùng khơi về với đất liền.

Một đời nghĩa hiệp

Nhắc đến “dị nhân” Lê Hữu Tây (54 tuổi, thị trấn Thuận An, huyện Phú Vang, tỉnh TT- Huế), người dân phố biển không khỏi ngỡ ngàng trước những việc nghĩa của gã. Gã uống rượu không nhiều nhưng ngày nào cũng phải có một đôi ly. Lý do mà gã đưa ra là để “chế ngự” cảm giác ghê rợn khi ẵm trên tay thi thể trôi dạt nhiều ngày trên biển. Ngồi trên chiếu rượu cùng gã nơi phố biển, nhắc đến nghiệp cứu người, từng mảng ký ức ngồn ngộn dội về như trùng điệp lớp sóng. 25 năm, lặng thầm “nhặt” xác, cứu người trên biển, mang những phận người về đất liền chôn cất, hương khói, gã đã không còn nhớ rõ bao nhiêu lần mình “dám” vượt qua lời nguyền của những ngư dân đi biển để cứu người. Lão có biệt danh Tây "say" từ lúc nào không rõ.

25 năm ''Tây say'' thương cho những phận người

Giã từ nghiệp biển, trở lại với đất liền lấy nghề chăn dê mưu sinh. Hễ nhận được tin báo có người nào chết đuối hay phát hiện thi thể trôi trên biển, cái máu nghĩa hiệp trong người lại thôi thúc, khiến gã không ngần ngại xông ra biển ứng cứu. Tợp ngụm rượu làng Chuồn nóng hổi, gã bảo: “Lần đầu tiên tui vớt được người trên biển là vào tháng 10 năm 1987, khi tui cùng nhiều bạn thuyền ra khơi đánh cá. Hôm đó gặp mưa gió lớn, vừa kéo xong mẻ cá, anh em mang rượu ra nhắm cho đỡ lạnh thì từ phía đuôi tàu, tôi phát hiện 2 thi thể trôi dạt, anh em ai nấy mặt xanh như tàu lá chuối. Nghĩ mình đi biển cả đời, gặp người không may đắm tàu thuyền hay chết bão mà ngó lơ thì cái tội đó tui nghĩ không tha thứ được. Tôi chuẩn bị xuống thuyền vớt xác thì mấy ông bạn can: “Mi vớt lên thì mai ni mi đi biển sẽ đền mạng đó!”"

Nghe nói đến đó gã cũng “ngán” thiệt, nhưng lại tặc lưỡi: “Đền mạng thì đền… sau, ai trong đời không một lần chết. Vớt thi thể người ta cái đã”. Hai thi thể trong trạng thái phân hủy được mang lên thuyền. Trong đêm, gã cùng mấy anh em dong thuyền vào bờ để mai táng. Cho đến giờ, gã vẫn nhớ như in cái ngày khiến đời mình gắn với nghiệp vớt người ấy: “Thuyền vào bờ thì cũng lúc trời tờ mờ sáng, tìm trên hai thi thể có cả thư từ và giấy tờ cá nhân, cả hai đều là người ở Hà Nội”. Bỏ nửa chừng chuyến đi biển, mang xác vào bờ, gã lại tự tay khâm liệm, mai táng tại cồn cát thôn Hải Bình. 3 ngày sau, người nhà nghe tin ở biển Thuận An có người vớt được xác liền tất tả vào Huế đón, chính tay gã “Tây say” lại cải táng hai thi thể xấu số.

Gã bảo lúc nào khách có “thấm” ít rượu vào mới dám kể lại chuyện này, không phải vì gã không muốn kể mà sợ người nghe sẽ… kinh hãi!

Câu chuyện thứ hai mà chúng tôi nghe được qua hơi men của chén rượu làng Chuồn là vào khoảng đầu năm 2010. “Tây say” đang ngồi thái chuối cho dê ăn thì đứa con trai lớn hớt ha hớt hãi chạy vào thông báo ngoài khu vực biển An Hải có xác một “con vật” không đầu, không tay. Kinh nghiệm hàng chục năm liền tiếp cận với bao nhiêu thi thể trôi dạt trên biển, gã biết ngay đó là xác người! Bỏ dở công việc, theo hướng chỉ tay của cậu con trai gã lao ra biển. Bồng trên tay thi thể không tay, không đầu, khi về đến khu vực cồn cát thôn An Hải để mai táng, cả thôn liền… bỏ chạy vì mùi xú uế và sợ hãi.

Giữa chiều hôm, chỉ có gã với thi thể lạnh tanh, lầm lũi đi về phía cồn cát. Đặt thi thể xuống đất, gã nhớ mãi hình ảnh trên người nạn nhân nam xấu số chỉ mặc đúng cái quần lót màu đỏ, trên cổ có đeo tượng phật. Khoảng giờ sau, chính quyền, bộ đội biên phòng có mặt hỗ trợ 3 triệu đồng mua quan tài an táng. Mấy tháng sau chính đôi bàn tay nghĩa hiệp ấy đã gom thêm được 3,5 triệu đồng xây mộ cho người quá cố.

Tây “say” rượu, mắm nêm

Với ''tuyệt kỹ'' mắm nêm và rượu, 25 năm qua,

Nhiều người thán phục trước lòng can đảm và biệt tài của gã khi tiếp xúc với những thi thể trương phình, cải táng để người thân mang họ về quê nhưng không dùng đến một thiết bị hỗ trợ nào về mặt y tế. Gã tâm sự rằng rượu đã giúp gã nhiều thứ. Rượu uống không đơn thuần để say mà dùng rượu để “đánh lừa” cảm giác sợ hãi của bản thân mình. Sau mỗi lần ra tay nghĩa hiệp, nhặt xác người trôi dạt, gã lại dùng đến rượu như một thứ “thần dược” giúp sát trùng, rửa cho thi thể người chết sạch bụi trần.

Ngoài rượu ra, “tuyệt kỹ mắm nêm” của gã “Tây say” dùng để cứu vớt xác chết còn được gã ứng dụng rất nhiều lần, không nhầm lẫn với một ai được. Gã mang khẩu trang “kẹp” theo rất nhiều mắm nêm, mùi của mắm nêm sẽ lấn át, làm cho gã quên đi mùi xú uế phát ra từ cơ thể đang phân hủy.

Nhấp ngụm rượu, nhớ lại lần dùng “tuyệt kỹ” mắm nêm, gã kể: “Ba năm trước, có một bệnh nhân nam ở tỉnh Quảng Trị bị ung thư giai đoạn cuối, vì quá tuyệt vọng mà người bệnh tìm đến cái chết. Lần đó nhờ mắm nêm mà mình đã đưa được người ta vô bờ chôn cất đang hoàng!”

Địa điểm phát hiện thi thể ở cầu Thuận An. Không một ai dám xuống vớt thi thể, khi người dân báo lên chính quyền, lúng túng chưa biết xử trí thế nào thì gã “Tây say” đã có mặt. “Nai nịch” mắm nêm vào mũi, với đôi tay trần, ông lặn xuống biển đưa thi thể lên bờ, lúc đó đã hơn 17 giờ. Loay hoay chạy mua quan tài, vận động bà con ủng hộ, đến rạng sáng hôm sau, thi thể mới được mang về an táng tại cồn cát thôn An Hải. Một tuần sau, thân nhân của bệnh nhân xấu số vào Huế nhận, chính đôi tay gã lại cải táng, giúp người nhà nhận dạng rồi mang thi thể về quê an táng. Rất nhiều lần gia đình có người thân xấu số chết, cải táng muốn trả ơn gã bằng quà cáp, thậm chí là tiền bạc, gã đều từ chối, duy chỉ lấy đôi lít rượu. Bởi lý do mà gã đưa ra rất đơn giản “Làm phúc mà chờ báo đáp thì… mang tội đó”, gã bảo.

Lâu dần thành quen, cái hình ảnh “quấn” mắm nêm chặt mũi, thậm chí bôi lên cả người để vớt thi thể người chết đã khiến gã “Tây say” trở thành một dị nhân ở phố biển. Nhưng hơn ai hết, lòng người dân Thuận An biết đó là một “dị nhân” làm việc nghĩa!

Những nấm mồ vô danh

Khu mộ tập thể nơi cồn cát An Hải là nơi chôn cất những

25 năm lặng lẽ gom góp những linh hồn về cồn cát trước thôn An Hải mai táng, cho đến nay, trước căn nhà đơn sơ của gã có cả một quần thể những nấm mồ vô danh. Từ lau lách trùng khơi sóng gió, những con người xấu số đã được tụ họp về đây hương khói quanh năm. Gã còn đặt ra ngày kỵ chung cho những vong hồn cô quạnh!

Trên cồn cát đơn sơ, khu mộ chung được chính tay gã gom góp tiền xây dựng khang trang. Rót thêm chén rượu, chỉ tay ra hướng cồn cát trước thôn An Hải giọng gã buồn buồn: “Ngoài đó đến nay đã mấy chục nấm mộ rồi. Có người có tên tuổi đàng hoàng nhưng chẳng thấy ai đến nhận; có người không có thông tin gì ngoài tấm bia vô danh chỉ được ghi ngày tháng phụng lập. Chỉ mong qua báo đài, người thân họ có thể về đây bốc nắm xương tàn về cố hương.”

Điều mà gã trăn trở nhất đến nay là câu chuyện về số phận một con người đã yên nghỉ mấy chục năm trong lòng đất, sau trận bão, chiếc quan tài được tìm thấy trước miệng sóng dữ. Gã nhớ lại: “Vào năm 2006, sau trận bão lớn, sát biển Hải Bình vốn trước đây có nhiều khu mộ được chôn cất. Một buổi chiều, người dân ở biển Thuận An bàng hoàng khi phát hiện có “tấm ván” lớn lòi ra, bị sóng đánh tan tành sắp cuốn ra biển. Thấy thế tui liền ra dùng đá, đất chèn lại chờ bão ngớt sẽ cất bốc mai táng.”

Đến chiều tối sóng quật nghiêng ngã khiến chiếc quan tài trôi ra biển. Tình thế nguy cấp, không quản hiểm nguy, gã băng ra trước sóng dữ chỉ kịp giữ lại tấm vải chứa hài cốt và phần bia mộ ghi thông tin “Phạm Văn Hai phụng lập”. Hằng năm, ngày bão lớn 6-10 được lấy làm ngày kỵ húy của người phụ nữ xấu số…

My An

(Nguồn: Báo An Ninh Thủ Đô