THƠ “SỨC XUÂN”* CỦA CỤ LƯƠNG ZOÃN HÁCH

 Kỷ niệm 85 năm thành lập Đảng cộng sản Việt Nam

(3-2-1930  -  3-2-2015 )

 Cụ Lương Doãn Hách Sinh ngày 20 tháng 6 năm 1926 nhằm ngày mồng 5 tháng 5 Bính Dần. Cụ quê ở xã Nghĩa Phong huyện Nghĩa Hưng tỉnh Nam Định. Đầu cách mạng tháng 8 năm 1945, khi ở tuổi 21 cụ đã là Bí thư, Chủ tịch Ủy ban kháng chiến hành chính xã Việt Cường-Hồng Phong, huyện Nghĩa Hưng, tỉnh Nam Định.Trong kháng chiến chống thực dân Pháp cụ bị địch bắt giam tại Đề lao Nam Định“Nhà tù trường học nơi rèn luyện/Thử lửa vàng thau rõ sắc mầu”. Trải qua quá trình đấu tranh cách mạng phấn đấu học tập rèn luyện và đảm nhận nhiều cương vị công tác khác nhau. Nhưng với cụ một cựu cán bộ văn phòng tỉnh ủy Nam Định xưa, cựu giáo viên chính trị trường cao đẳng sư phạm dậy nghề nay là trường Đại học sư phạm dậy nghề Nam Định. Cụ Lương Doãn Hách đã để lại những dấu ấn đặc biệt trong cuộc sống đời thường với những chiêm nghiệm qua một đời lửa thử vàng, gian nan thử sức, để tinh lọc đón nhận lấy những tố chất tinh hoa mà đời ban tặng:

            “Sắc đẹp tiền tài không biến chất.

              Cường quyền bạo lực chẳng sờn gan

              Tuổi xuân phơi phới đi theo Đảng

               Giải phóng non sông Chống bạo tàn”

                             Lương Zoãn Hách- (Hoa Lửa thành Nam ,trang 15)

  Năm nay Đảng cộng sản Việt Nam tròn 85 tuổi nghĩa là cụ Hách sinh trước ngày thành lập Đảng 4 năm. Từ khi Đảng ta ra đời đến nay, Đảng và toàn thể dân tộc Việt Nam trải qua bao biến cố thăng trầm của lịch sử. Bằng tài thao lược Đảng đã đưa dân tộc Việt Nam sánh vai và ngày càng giữ vị thế quan trọng trên trường quốc tế.

     Nghiên cứu về những giá trị của Đảng thông qua cuộc sống đời thường của một đảng viên có 65 năm tuổi Đảng, đã dành tâm huyết cả đời phấn đấu cho sự nghiệp của Đảng như cụ Lương Zoãn Hách, khi về hưu sống khiêm nhường, thanh thản trong một ngõ nhỏ, của một con phố nhỏ, nơi góc nhỏ Thành Nam, làng Vị Xuyên xưa. Mừng xuân Ất Mùi, mừng Đảng Ta tròn 85 tuổi. Cụ Hách đã trải lòng mình qua những vần thơ:                                                                                                           

                                                                       “Mừng Đảng, mừng xuân, mừng đất nước

              Cháu con hiếu thảo trọn niềm vui

             Chín mươi xuân đôi bạn đời cùng tuổi

              Sống êm đềm trong ngõ nhỏ Thành Nam”

                                    ( Lương Zoãn Hách- Chín mươi Xuân)

          Cụ Lương Zoãn Hách, có một gia đình hạnh phúc trọn vẹn có người bạn đời gắn bó với cụ đến nay cả hai cụ đều ở tuổi sang ngưỡng 90. Trong một cuộc trò chuyện cụ đã tâm sự về mối tình của cụ với cụ bà gắn bó sâu nặng giữa Hai Người từ năm 15 tuổi và phải trải qua 3 năm chịu tang và khi cụ bà ở tuổi 18 hai người mới chính thức về ở với nhau. Có thể chính cái tình yêu chỉ đứng từ xa ngắm nhìn…Chỉ vội vã ào qua trước mặt trao vội chiếc khăn hồng…Không một lời thổ lộ đã tạo ra một tâm thế bền vững và niềm tin sắt son vượt qua bao thử thách chông gai, kể cả khi người chồng đi làm cách mạng bị tù đầy. Song niềm tin vẫn trọn vẹn, các cụ có với nhau sáu mặt con. Con, cháu của cụ có nhiều người là phó giáo sư, tiến sỹ, thạc sỹ, cử nhân…Có lẽ thế hệ đi trước đã thừa hưởng một giá trị nhân văn thuần khiết để cột chặt đức tin giữa đời và đạo tạo thành nền tảng vững chắc, một sức mạnh  vô hình vượt qua mọi thử thách gian khó. Cụ Hách có thể tạm gọi là thế hệ thứ hai trưởng thành trong và sau cách mạng tháng 8 năm 1945.

        Mốc son lịch sử 85 năm qua của Đảng gợi cho tôi bao điều suy nghĩ về con thuyền cách mạng Việt Nam vượt qua 85 mùa xuân đầy cam go gian lao thử thách nhưng vô cùng vinh quang. Đảng cộng sản Việt Nam ở tuổi 15 chỉ với 5000 Đảng viên đã làm nên một cuộc cách mạng long trời lở đất. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dõng dạc đọc bản tuyên ngôn độc lập khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa-Nhà nước công nông đầu tiên ở khu vực Đông Nam Á. In đậm dấu ấn một bước ngoặt lịch sử chính quyền về tay nhân dân. Những năm tháng tiếp theo Đảng Cộng Sản Việt Nam đã Sáng suốt lãnh đạo tài tình hoàn thành sự nghiệp giải phóng dân tộc, thu non sông về một mối…Trải qua gần 30 năm thực hiện công cuộc đổi mới với sự lựa chọn đúng đắn sáng tạo vận dụng phù hợp với quy luật khách quan và thực tiễn cách mạng Việt Nam. Với sứ mạng trọng trách to lớn mà lịch sử giao phó Đảng ta vẫn vững tay chèo lái con thuyền cách mạng Việt Nam bước sang kỷ nguyên mùa xuân bất tận. Với tâm thế và niềm tin luôn luôn ngời sáng trong tâm người đảng viên cộng sản đã dành cả cuộc đời cho cách mạng cho quê hương. Cụ Hách tâm niệm:

“Trồng cây đức xây nhân đắp nghĩa

Vọng chữ tâm giữ chính, gương Liêm

Chuyên sâu, hồng thắm gắn liền

Đích danh “Đầy tớ” cầm quyền trọng dân”

(Quan cách mạng-thơ Lương Zoãn Hách)

       Ở tuổi 90 cụ vẫn hàng ngày đọc sách báo nghe đài nắm bắt thông tin thời sự, và không quên ngâm vịnh gửi hồn phiêu lãng vào cõi thi ca. Trong bài viết này xin được mạn phép trao đổi đôi dòng về những trang viết mà tác giả đã chắt lọc để lại cho đời nhằm bảo ban, răn dậy con cháu tránh xa những thói hư tật xấu những cám dỗ đời thường. Đồng thời cụ đã dành tất cả tình cảm còn lại để viết lên những vần thơ trác tuyệt về Đảng về Hồ Chủ Tịch, ca ngợi lý tưởng mà ông đã trọn đời theo đuổi phục vụ cho sự nghiệp giải phóng dân tộc xây dựng đất nước. Trên văn đàn ông đã để lại những dấu ấn không thể phai mờ. Nhà  thơ Phạm Tiến Duật trong lời bình cho tập thơ “Hoa đỏ thành Nam”**-(Ánh lửa từ đề lao Nam Định) đã viết: “ Trong các tác giả là chiến sỹ cách mạng từng bị cầm tù ở đề lao Nam Định còn lại hôm nay hầu hết đều ở tuổi trên 80. Tác giả Lương Zoãn Hách có sáng tác rất phong phú đa dạng. Bài thơ “ Thành Nam một thời khói lửa” là những trang lịch sử bi thương hào hùng của Nam Định:

“Phục kích đường Viềng ta đánh địch

Nội thành Diệt ác chúng hoang mang

Phá tan trại lính nhà Vạn Bảo

Diệt Suối đồn tây bắt ngụy hàng”

        Dâng hiến cho cách mạng cho quê hương Nam Định nói riêng và cho đất nước nói chung. Tác giả Lương Zoãn Hách đã thông qua những vần thơ góp phần làm cho quê hương Văn hiến Nam Định lung linh tảo sáng trên văn đàn:                

                                                                                       “Hoa sữa ven hồ tỏa ngát hương

Trăng soi cây cỏ đậm hơi sương

Lẫy lừng thần tượng Trần Hưng Đạo

Văng vẳng hồn thơ cụ Tú Xương”

……

Với quan niệm hiến dâng cho đời những gì mà bản thân người đảng viên có tuổi đời bước sang tuổi 90 có 65 năm tuổi đảng. Mùa xuân Ất Mão này tác giả Lương Zoãn Hách thông qua: Nhà xuất bản văn hóa-văn nghệ thành phố Hồ Chí Minh phát hành tuyển tập thơ: “ Sức Xuân”. Đây là một tuyển tập đẹp dung dị : gồm 18 bài thơ về chủ đề Sức xuân, 26 bài chủ đề tình xuân, 26 bài về chủ đề Thế thái nhân tình, 9 bài về chủ đề Mừng đảng , mừng Xuân, 25 bài về chủ đề Quê hương Gia đình và 11 một bài viết tặng con cháu.  Trong 115 bài thơ trong tuyển tập “ Sức Xuân” của  cụ cựu Đảng viên già vào hàng thứ nhất trong hàng ngũ những đảng viên đã về hưu ở chi bộ tôi. Người Đảng viên đó tâm hồn vẫn dào dạt đầy ắp sức xuân, giọng nói vẫn sang sảng khúc chiết, hồn thơ vẫn sôi nổi rừng rực lạc quan sức sống: “Đã tám mươi xuân vẫn chửa già/ gần trời cách đất chắc còn xa/ Thi ca, thể dục nguồn vui khỏe/ Nể mặt thiên tào chửa đón ta”. Có thể nói tuyển tập thơ “Sức Xuân” tác giả cụ Lương Zoãn Hách đã  gửi gắm neo giữ hồn cốt của mình cho hậu thế cho cháu con đó là sự truyền lửa mỗi khi các thế hệ sau đọc những vần  thơ của cụ viết về Đảng cộng sản Việt Nam như bài: Sức mạnh Việt Nam, 65 tuổi Đảng, Đi theo Đảng..vv.Đồng thời qua những bài viết về chủ đề chính trị xã hội như bài : Sống thử, Hồn Việt, Khúc tình ca, HònĐất. hay bài Giấc mơ đổi đời”.Đó là những vần thơ dung dị nhưng có một âm hưởng sâu sắc hóm hỉnh, động chạm lột tả những thói hư, dị tật đã và đang xảy ra trong xã hội nhằm cảnh tỉnh, nó như tín hiệu S O S hãy tránh xa đừng xa ngã.

  Xẽ thiếu nếu như không viết đôi điều về dòng họ Lương Zoãn …Trong tác phẩm (Họ Lương trong cộng đồng dân tộc Việt Nam) nhà nghiên cứu phê bình văn học Bùi Văn Tam đã dụng công khảo cứu sưu tầm trong hơn mười năm để xâu chuỗi dựng lên một phả hệ cơ bản nhất về dòng họ Lương trong cộng đồng dân tộc Việt Nam. Trong đó có những trang viết về dòng họ Lương Zoãn mà tôi xin mạnh dạn cung cấp: “Họ Lương ở Nghĩa Hưng: dòng dõi Lương Trạng Nguyên dời cư về đó – có ông Lương Đạt lên sinh sống ở thôn Nam Hoa, huyện Thọ Xương, Hà Nội…Lập ra một ấp mới gọi là Tân Ấp. Ông Lương Đạt sinh ông Lương Kim  đậu liền ba khóa tú tài được làm huấn đạo. Ông Kim sinh ông Lương Huy Ý đậu Á Nguyên làm án sát Ninh Bình, rồi Án Sát Hà Nội. Lương Huy Ý sinh Lương Huy Thụ đậu cử nhân làm Án sát tỉnh KIến An, Lương Huy Thụ sinh Lương Zoãn Thành và Lương Zoãn Lập đều đậu cử nhân, làm quan tri phủ. Đây cùng là một dòng họ khoa bảng.”…vv…

    Tôi không có tham vọng đi sâu nghiên cứu về dòng họ Lương Zoãn…xong với cái tâm của lòng kính trọng các bậc cao niên, nhất là đối với cụ Lương Zoãn Hách một con người có nhiều nét đặc biệt, với tuổi đời cao nhất trong khu phố xóm tôi. Một cán bộ Đảng viên Lão thành có 65 năm tuổi Đảng. Xong tâm hồn vẫn phơi phới “ Sức Xuân” lạc quan,  dành trọn chữ tâm cho đời. Tuyển tập thơ “Sức Xuân” của tác giả cụ Lương Zoãn Hách đã trình làng ở đây tôi không bàn đến những hạn chế về nghệ thuật ngôn từ vì mọi sản phẩm đều có những giới hạn. Xong cái đọng lại là một hồn thơ ăm ắp niềm tin, với một tình yêu vô hạn của tác giả dành cho gia đình quê hương cho Đảng những vần thơ đó đã và đang hòa vào thi đàn Việt Nam tạo lên những âm hưởng đồng vọng trong cõi thi nhân…!

Xin chúc mừng tác giả.

Vị Xuyên Xuân Ất Mão 2015

Lai Quang Phục

Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Nam Định

31 chùa Cả - Nam Định

0985215535.

*Sức xuân- NXB Văn hóa – văn nghệ TP.HCM 2014

**Hoa đỏ thành Nam- NXB Thanh niên 2006 thơ nhiều tác giả

Có trong thư viện Nam Định.